کد مطلب:193238 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:35

درباره ی چه کسی این آیه: «و آنها که پیوندهایی را که خداوند دستور...» نازل شد؟
1- عمر بن زید گوید: از امام صادق - علیه السلام - درباره ی آیه ی: (و الذین یصلون ما أمر الله به أن یوصل) [1] «آنها كه پیوندهایی را كه خداوند دستور به برقراری آن داده، برقرار می دارند»، سؤال كردم.

حضرت فرمود: درباره ی خاندان آل محمد - صلی الله علیه و آله و سلم - نازل فرمود، و ممكن است درباره ی خویشاوندانت نیز باشد.

سپس فرمود: از آن كسانی نباشید كه در تفسیر آیه می گویند: مراد همین یكی است.

مرحوم علامه مجلسی در ذیل این حدیث می نویسد:

«قد» گاهی برای تحقیق و تاكید، گاهی برای تقلیل است مجازا، و تعبیر امام در این حدیث با لفظ «قد» كنایه از این است كه اصل در آیه ی مزبور همان اولی است.

و جمله ی امام - علیه السلام - كه می فرماید: مباش از آنها... تا آخر، معنایش این است: هرگاه آیه ای در مورد خاصی نازل شد شما حكم آن را مخصوص به همان مورد نكنید، بلكه به نظائر و اشباه آن معنی تعمیم دهید.

یا معنایش این است كه: هرگاه معنائی برای آیه ای ذكر نمودیم سپس معنای دیگر ذكر نمودیم تو آن را انكار نكن، زیرا آیات هم ظاهر و هم باطن دارد، و ما در هر مقامی معنائی را متذكر می شویم كه مناسبت داشته باشد، و همه ی آنها حق است، و با هم منافات ندارد.

و بدین طریق ممكن است بین اخباری كه در ظاهر از جهت معنی با هم اختلاف در معنی دارند و آن اخباری كه در تفسیر آیات و تأویل آنها آمده است؛ جمع كنیم. [2] .

2- عمر بن مریم گوید: به امام صادق - علیه السلام - درباره ی معنی فرمایش خدا:



[ صفحه 278]



(و الذین یصلون ما أمر الله به أن یوصل) [3] «و آنها كه پیوندهایی را كه خدا دستور به برقراری آن داده، برقرار می دارند»، سؤال نمودم.

حضرت فرمود: از مصادیق آن صله رحم است، و عالی ترین تأویل آن این است رابطه ات را با ما حفظ كنی. [4] .


[1] سوره ي رعد آيه ي 21.

[2] الكافي: ج 2 ص 156؛ بحارالأنوار: ج 71 ص 130 ح 95.

[3] سوره ي رعد آيه ي 21.

[4] تفسير العياشي: ج 2 ص 208، بحارالأنوار: ج 23 ص 268 ح 14.